Potentially Unwanted Program ตัวย่อ PUP หรือ PUPs เป็นคำที่ใช้อธิบายประเภทของโปรแกรมที่ไม่พึงประสงค์ประเภทหนึ่ง (unwanted programs) ซึ่งอาจมีพฤติกรรมที่เข้าข่าย โทรจัน (trojans) สปายแวร์ (spyware) แอดแวร์ (adware) หรือ มัลแวร์ (malware) โดยมันอาจล่วงละเมิดความเป็นส่วนตัวได้ (privacy)
โปรแกรมรูปแบบดังกล่าวมักมาพร้อมกับซอฟต์แวร์ฟรีแวร์ ซึ่งส่วนใหญ่จะพบในซอฟต์แวร์ประเภท video codec/recording/streaming, download managers หรือ PDF creators โดยคุณสามารถใช้ซอฟต์แวร์เหล่านี้ได้โดยไม่ต้องเสียค่าใช้จ่ายใดๆ แต่มันจะแสดงหน้าต่างที่เป็นโฆษณา แถบเครื่องมือในเบราว์เซอร์ การเปลี่ยนแปลงหน้าเริ่มต้นค้นหา การเปลี่ยนหน้าเริ่มต้นในเบราว์เซอร์ และเก็บรวบรวมข้อมูลผู้ใช้งานบางอย่าง โดยบางส่วนอาจมีการทำงานเบื้องหลัง ซึ่งอาจทำให้เครื่องคอมพิวเตอร์ของท่านทำงานช้าลง พบการทำงานที่ผิดพลาดไปจากความเป็นจริง หรือมีการติดตั้งส่วนเสริมอื่นๆ ในภายหลังโดยไม่แจ้งให้ผู้ใช้งานทราบล่วงหน้า ซึ่ง Potentially Unwanted Program โดยมากมักติดตั้งโดยไม่ได้รับความยินยอมของผู้ใช้งานผ่านการติดตั้งแบบเร็วของซอฟต์แวร์ฟรีแวร์อื่นๆ ผู้ใช้งานควรใช้การติดตั้งซอฟต์แวร์โดยการเลือกตัวเลือกขั้นสูง หรือกำหนดเองเสมอ เพื่อตรวจสอบการติดตั้งที่ไม่ได้รับความยินยอมใดๆ จากผู้ใช้ โดยการนำออกไปจากระบบคอมพิวเตอร์ผู้ใช้งานนั้นมีขั้นตอนที่ยุ่งยากกว่าขั้นตอนปรกติ บางโปรแกรมป้องกันไวรัส หรือซอฟต์แวร์ปกป้องความปลอดภัยจะสแกนและป้องกันระบบของคุณเพื่อป้องกัน Potentially Unwanted Program ในขั้นตอนแรกที่ถูกเรียกใช้ โดยมีคำแนะนำจากเหล่าผู้ผลิตซอฟต์แวร์ปกป้องคามปลอดภัยว่าควรหลีกเลี่ยงการติดตั้งซอฟต์แวร์ฟรีแวร์ที่มี PUP มาพร้อมด้วย เพื่อป้องกันปัญหาทางกฎหมายใด ๆ ที่อาจเกิดขึ้นได้จากการยอมรับการติดตั้งซอฟต์แวร์พรีแวร์ดังกล่าว เนื่องจาก Potentially Unwanted Program นั้นมีการแจ้งข้อกำหนดที่อยู่ในรูปแบบสัญญาการให้สิทธิในการใช้ซอฟต์แวร์ (end user license agreement; EULA) ซึ่งอาจนำไปสู่การฟ้องร้องต่อความเสียหายที่เกิดขึ้นไม่ได้ เนื่องจากผู้ใช้งานได้ยอมรับเงื่อนไขดังกล่าวในขณะที่เริ่มต้นติดตั้งซอฟต์แวร์ดังกล่าวลงไปแล้ว
แผนภาพแสดงพฤติกรรมต่างๆ ที่เข้าค่าย PUP จากรายงาน Potentially Unwanted Program จาก McAfee
อ้างอิง
http://www.webopedia.com
http://www.malwarebytes.org
http://www.symantec.com
http://www.bitdefender.com
http://www.pandasecurity.com